Bói Toán Bắt Đóng Tiền Có Thể Báo Cảnh Sát Không?

Trong xã hội hiện đại, việc tham gia các hoạt động tâm linh như bói toán, xin quẻ vẫn là thói quen của nhiều người. Tuy nhiên, một số trường hợp "thầy bói" yêu cầu đóng tiền sau khi rút quẻ khiến không ít người băn khoăn: Liệu hành vi này có vi phạm pháp luật? Người dân có quyền tố cáo không?

Cơ sở pháp lý cho hành vi đòi tiền
Theo Điều 163 Bộ luật Hình sự Việt Nam, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản được định nghĩa rõ ràng. Nếu "thầy bói" sử dụng thủ đoạn gian dối như dự đoán sai sự thật, đe dọa vận hạn để ép buộc khách hàng đóng tiền, hành vi này có thể bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, nếu việc thu phí được thỏa thuận công khai từ đầu và không kèm áp lực, đây chỉ là giao dịch dân sự tự nguyện.

Phân biệt giữa tín ngưỡng và lợi dụng
Nhiều chuyên gia pháp lý nhấn mạnh: Hoạt động tâm linh thuần túy không vi phạm pháp luật, nhưng việc biến nó thành công cụ trục lợi sẽ vượt qua ranh giới đạo đức và pháp lý. Ví dụ điển hình là vụ án tại Hà Nội năm 2022, một nhóm đối tượng giả danh thầy đồng, dùng lá số tử vi giả để chiếm đoạt hơn 500 triệu đồng từ 20 nạn nhân. Cơ quan công an đã khởi tố vụ án dựa trên cáo buộc lừa đảo có tổ chức.

Cách xử lý khi bị ép đóng tiền
Nạn nhân nên thu thập bằng chứng cụ thể như ghi âm, hóa đơn chuyển khoản hoặc lời khẳng định bằng văn bản từ phía người hành nghề. Báo cáo ngay cho cơ quan công an địa phương kèm theo đơn tố giác chi tiết. Trường hợp số tiền dưới 2 triệu đồng, vụ việc có thể được giải quyết thông qua hòa giải. Nhưng nếu giá trị lớn hơn hoặc có dấu hiệu tội phạm có tổ chức, việc can thiệp của cơ quan điều tra là bắt buộc.

Góc nhìn từ cộng đồng
Khảo sát của Viện Xã hội học năm 2023 cho thấy: 68% người được hỏi từng gặp yêu cầu đóng tiền "giải hạn" sau khi xin quẻ. Trong đó, chỉ 12% lên tiếng phản đối, số còn lại chọn cách im lặng vì tâm lý e ngại hoặc thiếu hiểu biết pháp luật. Điều này tạo kẽ hở cho các đối tượng lừa đảo tiếp tục hoạt động.

Giải pháp phòng ngừa
Các chuyên gia khuyến nghị người dân nên:

1. Tìm hiểu kỹ về địa điểm và uy tín của người hành nghề
2. Yêu cầu thỏa thuận rõ ràng về chi phí trước khi tham gia
3. Tránh tiết lộ thông tin cá nhân nhạy cảm
4. Liên hệ tổng đài 111 để được tư vấn pháp lý miễn phí

Bộ Văn hóa cũng đang xây dựng dự thảo nghị định quản lý hoạt động tín ngưỡng, trong đó quy định cụ thể về việc thu phí và nghĩa vụ giải trình của người hành nghề. Dự kiến văn bản này sẽ được ban hành vào quý IV/2024.

Việc bói toán ép buộc đóng tiền không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn tiềm ẩn nguy cơ phạm pháp. Người dân cần tỉnh táo phân biệt giữa niềm tin tâm linh và hành vi trục lợi, đồng thời mạnh dạn sử dụng công cụ pháp lý để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.