Ai Cập Về Tác Giả Kinh Dịch Trong Bát Quái Trung Hoa

Kinh Dịch, một trong những tác phẩm triết học và bói toán cổ nhất của Trung Hoa, luôn khiến hậu thế tò mò về nguồn gốc hình thành. Theo truyền thuyết, tác giả chính của Kinh Dịch được cho là Văn Vương nhà Chu (Chu Văn Vương), sống vào khoảng thế kỷ 11 TCN. Ông được xem là người hệ thống hóa 64 quẻ Dịch dựa trên nền tảng bát quái nguyên thủy, đồng thời thêm các lời giải (hào từ) để giải thích ý nghĩa từng quẻ. Tuy nhiên, nhiều học giả hiện đại cho rằng Kinh Dịch không phải sản phẩm của một cá nhân đơn lẻ, mà là kết tinh trí tuệ tập thể qua nhiều thế hệ.

Bát quái, gồm tám tổ hợp ký hiệu (Càn, Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài), được cho là do Phục Hy – một nhân vật huyền thoại thời thượng cổ – sáng tạo. Tương truyền, ông quan sát các hiện tượng tự nhiên như sông núi, thiên văn, và vẽ nên các ký hiệu này để mô phỏng quy luật vũ trụ. Đến thời nhà Chu, Văn Vương kết hợp bát quái thành 64 quẻ phức tạp hơn, phản ánh sự biến hóa khôn lường của đời sống.

Một điểm thú vị ít được đề cập là vai trò của Chu Công Đán – con trai Chu Văn Vương – trong việc hoàn thiện hệ thống lời giải. Các nghiên cứu khảo cổ phát hiện nhiều mảnh giáp cốt thời Thương-Chu có khắc ký hiệu Dịch lý, chứng tỏ quá trình phát triển Kinh Dịch kéo dài hàng trăm năm. Bản thân Khổng Tử cũng đóng góp vào việc diễn giải Kinh Dịch qua tác phẩm "Thập Dực", giúp đưa bộ sách này từ công cụ bói toán lên tầm triết học cao thâm.

Trong văn hóa Việt Nam, ảnh hưởng của Kinh Dịch thể hiện rõ qua nghệ thuật phong thủy và kiến trúc cổ. Các họa tiết bát quái thường xuất hiện trên nóc đình chùa, như ở chùa Một Cột (Hà Nội) hay đền Ngọc Sơn. Đặc biệt, cách bài trí bàn thờ gia tiên theo nguyên tắc "tọa cát hướng cát" chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng âm dương ngũ hành trong Kinh Dịch.

Hiện nay, giới nghiên cứu quốc tế đang ứng dụng lý thuyết Dịch học vào nhiều lĩnh vực hiện đại. Nhà vật lý người Đức Gottfried Wilhelm Leibniz từng phát hiện sự tương đồng giữa hệ nhị phân trong máy tính và cách biểu đạt của hào âm/hào dương. Ở Nhật Bản, các doanh nhân thường tham khảo Kinh Dịch để đưa ra quyết định đầu tư, coi đây là phương pháp phân tích rủi ro độc đáo kết hợp giữa cổ học và tư duy logic.

Dù còn nhiều tranh cãi về nguồn gốc, giá trị của Kinh Dịch vẫn vượt thời gian. Tác phẩm này không đơn thuần là sách bói toán, mà là bách khoa thư về nhân sinh quan, vũ trụ quan của người xưa. Việc tìm hiểu lai lịch tác giả Kinh Dịch chính là hành trình khám phá tinh hoa trí tuệ Á Đông, nơi tri thức được tích lũy qua hàng thiên niên kỷ.