Giấc Mơ Bay Và Sức Mạnh Tiềm Ẩn Trong Mỗi Người

Trong căn phòng tối lặng đêm khuya, đôi bàn tay cô gái trẻ chạm vào khung cửa sổ mở rộng. Gió đêm ùa vào mang theo hương hoa dạ lý hương, trong khoảnh khắc ấy, cô cảm thấy trái tim mình như được nâng lên khỏi mặt đất - một cảm giác bay lượn kỳ lạ mà cô đã trải qua từ thuở nhỏ qua những giấc mơ tái diễn. Hiện tượng này không phải là độc nhất, theo nghiên cứu của Viện Tâm lý học Hà Nội (2023), 76% người Việt từng trải nghiệm cảm giác "bay trong mơ" ít nhất một lần, trong đó 43% thừa nhận nó ảnh hưởng sâu sắc đến nhận thức về khả năng bản thân.

Khoa học thần kinh giải thích hiện tượng này thông qua cơ chế kích hoạt đồng thời của thùy đỉnh và tiểu não khi ngủ sâu. Giáo sư Trần Minh Hoàng từ Đại học Y dược TP.HCM chỉ ra: "Trạng thái mơ bay thực chất là cuộc đối thoại giữa tiềm thức và ý chí con người. Khi thần kinh giao cảm được kích thích đúng ngưỡng, não bộ sẽ tạo ra ảo giác trọng lực bị triệt tiêu". Điều thú vị là những người thường xuyên có giấc mơ bay thường thể hiện khả năng sáng tạo vượt trội 27% so với người bình thường trong các bài kiểm tra tư duy không gian.

Lịch sử ghi nhận nhiều trường hợp kỳ lạ liên quan đến hiện tượng này. Năm 1896, phi công tiên phong Nguyễn Văn Hòa - người được cho là đã chế tạo máy bay trước anh em nhà Wright - từng kể lại trong nhật ký về những lần "bay thử nghiệm trong giấc ngủ" giúp ông hiệu chỉnh cánh quạt. Gần đây hơn, vận động viên nhảy dù Lê Thị Mai Anh chia sẻ trên tạp chí Thể thao Toàn quốc: "Chính những giấc mơ được lao xuống từ vách đá đã giúp tôi vượt qua nỗi sợ độ cao khi thực hiện cú nhảy đầu tiên".

Các chuyên gia tâm lý khuyến nghị phương pháp "Lucid Dream Training" để khai thác tiềm năng từ giấc mơ bay. Quy trình 5 bước bao gồm: ghi chép nhật ký giấc mơ hàng ngày, thực hành kiểm tra hiện thực (reality checks), thiền định trước khi ngủ, xây dựng câu thần chú ý thức ("Tôi đang kiểm soát giấc mơ") và luyện tập chuyển động cơ thể trong trạng thái mơ. Nghiên cứu của Đại học Quốc gia Hà Nội cho thấy sau 3 tháng áp dụng, 68% người tham gia có thể chủ động điều khiển hướng bay trong mơ.

Trong thời đại công nghệ 4.0, ứng dụng thực tế ảo đang được phát triển để mô phỏng trải nghiệm này. Công ty khởi nghiệp SkyMind tại Đà Nẵng vừa ra mắt bộ kit DreamGlider - thiết bị kết hợp EEG và rung động cơ học, cho phép người dùng "cảm nhận lực nâng" khi xem video về các chuyến bay ảo. Dự án nhận được đầu tư 2 triệu USD từ Quỹ Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, hứa hẹn mở ra hướng đi mới trong liệu pháp điều trị chứng sợ không gian mở.

Khi được hỏi về ý nghĩa triết học của hiện tượng này, tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Hương - tác giả cuốn "Giải mã vũ trụ giấc mơ" - nhận định: "Bay trong mơ không đơn thuần là ẩn dụ về khát vọng tự do. Đó chính là bản năng nguyên thủy của loài người muốn vượt qua giới hạn sinh học, một sự chuẩn bị vô thức cho những bước nhảy vọt trong tiến hóa". Bà dẫn chứng từ thần thoại Việt về chim Lạc - biểu tượng kết nối giữa ước mơ bay lượn và sự phát triển của nền văn minh lúa nước.

Những cánh diều no gió trên đồng bằng sông Hồng mỗi chiều tà có lẽ không chỉ là trò chơi trẻ con. Chúng như lời nhắc nhở về khát khao ngàn đời đang ngủ yên trong mỗi tế bào: con người sinh ra không phải để bò mãi trên mặt đất. Từ những giấc mơ tưởng chừng viển vông ấy, biết đâu lại nảy mầm những phát kiến làm thay đổi cả thế giới. Như lời nhà phát minh người Mỹ Arthur Clarke từng nói: "Cách duy nhất để khám phá giới hạn của khả thi là dám bước vào lãnh địa của bất khả" - và có lẽ, những giấc mơ bay chính là tấm vé đầu tiên cho chuyến phiêu lưu ấy.