Giấc Mơ Sắc Màu Và Những Bí Ẩn Trong Tiềm Thức

Trong thế giới hỗn loạn của cuộc sống hiện đại, hiện tượng giấc mơ sắc màu vẫn là đề tài khiến giới khoa học và nghệ sĩ say mê khám phá. Nghiên cứu từ Viện Tâm lý học Hà Nội chỉ ra 73% người trưởng thành từng trải nghiệm ít nhất một lần những giấc mơ với dải màu rực rỡ, đặc biệt tập trung ở nhóm người làm việc trong lĩnh vực sáng tạo.

Cơ chế hình thành những giấc mơ đa sắc vẫn còn là ẩn số. Giáo sư Trần Minh Đức (Đại học Y TP.HCM) giải thích: "Vùng vỏ não thị giác thứ cấp hoạt động mạnh trong giai đoạn REM, kết hợp với trải nghiệm thị giác tích lũy tạo nên bảng màu kỳ ảo". Thí nghiệm theo dõi sóng não năm 2022 cho thấy sự xuất hiện của các đốm màu neon trong giấc mơ tương ứng với xung điện 5-7Hz ở thùy chẩm.

Nghệ sĩ sơn mài Lê Thanh Tùng chia sẻ: "Cảm hứng cho bộ tranh 'Dấu ấn Hoàng Hôn' đến từ chuỗi giấc mơ lặp lại suốt tháng. Những mảng màu chuyển từ đỏ thẫm sang tím biếc cứ quấn lấy tôi, như có ai đang pha màu trực tiếp vào tiềm thức". Kỹ thuật phối màu độc đáo trong tác phẩm này sau đó được phân tích có tỷ lệ tương đồng 82% với phổ màu trong giấc ngủ REM.

Trong văn hóa dân gian Việt Nam tồn tại nhiều câu chuyện thú vị về giấc mơ màu sắc. Truyền thuyết làng gốm Bát Tràng kể về nghệ nhân thế kỷ 15 nằm mơ thấy dải lụa ngũ sắc quấn quanh bàn xoay, sáng tạo ra dòng men rạn độc đáo. Các cụ cao niên ở Huế vẫn truyền tai nhau bài thuốc "điều hòa khí huyết bằng màu sắc giấc mơ" qua cách phối hợp 7 loại thảo dược.

Công nghệ hiện đại đang mở ra hướng tiếp cận mới. Dự án DreamCanvas tại Đà Nẵng sử dụng AI phân tích tín hiệu não để tái tạo hình ảnh từ giấc mơ. Thiết bị ghi nhận 12 thông số sinh lý khi ngủ, kết hợp thuật toán deep learning cho ra các bức tranh trừu tượng sống động. "Kết quả ban đầu khiến chúng tôi kinh ngạc - có những mẫu hình học lặp lại giữa các đối tượng khác nhau", kỹ sư trưởng Phạm Quang Anh tiết lộ.

Liệu pháp màu sắc trong giấc mơ (Chromotherapy Dream Technique) đang được thử nghiệm tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2. Bệnh nhân được tiếp xúc với ánh sáng màu định hướng trước khi ngủ, kết hợp âm thanh tần số thấp. Báo cáo sơ bộ ghi nhận 58% trường hợp cải thiện chứng lo âu, đặc biệt với nhóm tiếp xúc ánh sáng xanh ngọc và tím hoa cà.

Những giấc mơ sắc màu không chỉ là hiện tượng tâm lý đơn thuần. Chúng như cầu nối giữa thế giới vô thức và sáng tạo, giữa khoa học và nghệ thuật. Khi công nghệ thần kinh tiến bộ, có lẽ con người sẽ sớm giải mã được ngôn ngữ thị giác bí ẩn mà bộ não tự dệt nên trong giấc ngủ - nơi những quy luật vật lý nhường chỗ cho phép màu nhiệm của trí tưởng tượng.